?
48 BOLET?N DE LA REAL ACADEMIA GALLEGA
I. 0 CARRO
O carro de bois ten uns alicerces moi fondos no tempo e o
seu arca?smo aparente acobilla en realidade unha fonda espe
cializaz?n. Antergos remotos del son as rodas atopadas na tur
beira de Mercurago (Italia), da Idade do Bronce, e o carro de
CostaFigueira (Portugal), da Idade do Ferro 2. Modelos deste
carro chill?n deberon de ser abondosos na ?poca rom?, facendo
menci?n deles autores como Virxilio, que nos d?:
"Montesque per altos
contenta cervice trahunt stridentia plaustra".
(Ge?rgicas, III, 536)
Dende o punto de vista xeogr?fico, at?pase este carro, con
variantes abondosas, en caseque todo o Norte da Pen?nsua, e
adaptado ? tracci?n por gando vacuno, feito normal en moitos
pa?ses de Europa, como na Inglaterra, onde a?nda no s?culo
XVIII era o animal de tiro m?is com?n 4, o que non quer decir
que se i?orase a domesticaz?n do cabalo, que amosa xa crara
mente nos petroglifos galegos 5.
Drento do marco etnogr?fico norte?o, caracter?zase o carro
do Buriz por ter as rodas menos macizas que as do carro ouren
' s?n en xeral, pro non tan esva?das coma os seus parentes dal
gunhas zonas monta?osas no Norte de Espa?a, coma sucede co
carro c?ntabro en xeral, de chedeiro curvo coma o noso, que
consta de "llanta",/un grande madeiro diametral e outros dous
transversales m?is cativos, a?nda que esistan outros tipos con
rodas m?is macizas tanto eiqu? como en Asturias e Vasconia 6.
011emos a continuaz?n os "chamadeiros" que rescibe o carro
no Buriz, d?vidindoo, pro seu estudo, nas seguintes partes:
Historia de Galiza, dirixida por R. OTERO PEDRAYO. Buenos Aires, 1962,
vol. II, p?x. 726 e ss. En diante citaremos somentes polo t?duo.
O texto de Virxilio at?pase citado na importante monograf?a, m?is ben
ling??stica que etnol?xica, de FRITZ KRUGER: 1 Die Gegenstands Kultur Sanabrias
und seiner Nachbargebiete. Hamburg, 1925, p?x. 195. 0 "plaustra" latino ti?a m?is
ben o chedeiro rectangular, atal e como sinala Caro Baroja (Los vascos, Madrid,
1971, p?x. 153).
4 C. DARYLL FORDE: H?bitat, econom?a y sociedad. Barcelona, 1966, p?x. 474.
Desto poden ollarse exempros en M. C. GARC?A MART?NEZ e RAFFAELE FON
TANINI: El complejo inscult?rico rupestre de Paredes en Campo Lameiro (Ponte
vedra). "Cuad. de Est. Gall.", tomo XXVI, fasc. 78.
6 J. CARO BAROJA: Los Vascos. Ed. Istmo, Madrid, 1971, p?x. 153 e ss.